Weekblog – projectleider DC Jornt Van Zuylen
Wat doe je als projectleider van de Democratic Challenge zoal? Omdat er achter de schermen te veel mooie dingen gebeuren om niet te delen, schrijf ik wekelijks een korte blog. Staat er iets tussen waar jij ook mee bezig bent, waar je een idee over hebt of waar je mee aan de slag wilt?
Een binnenweekje…
Waarom heb ik zo’n ontevreden gevoel als ik een week in Den Haag heb gezeten? Werk ik voor de gemeenten of voor het VNG-bestuur? Voor de burger of voor de minister? Voor de stad of voor het stadsbestuur? Volgens mij heeft een goeie ambtenaar twee benen: een binnenbeen en een buitenbeen, en een hart voor de publieke zaak. Op een been kan je niet lopen. Maar ik zie veel collega’s die het proberen op alleen hun binnenbeen (die maken meestal snel carrière 😉 Zelf ben ik vaak het buitenbeen(tje) of ik zit in een spagaat als belangen van binnen en buiten tegengesteld zijn. Politieke en bureaupolitieke belangen zijn niet altijd gelijk aan publieke belangen. Met die spanning omgaan is ambtelijk vakmanschap.
Maandag. Echte innovaties van de gemeenteraad zijn niet eenvoudig. Op een enkele uitzondering na (Groningen) gaan de DC-experimenten van de gemeenteraad niet veel verder dan het ‘beter luisteren, meer naar buiten’. Buiten luisteren maar binnen beslissen. Het democratiseren, overdragen of ‘doordecentraliseren’ van de besluitvorming is nauwelijks aan de orde. Misschien iets voor de VNG-Denktank of voor de nieuwe VNG-commissie Raadsleden&Griffiers. In gesprek met de secretarissen merk ik dat het nog een lange weg is… Laten we beginnen met een CoP voor griffiers en raadsleden die wel willen innoveren. Heb je interesse? Meld je aan bij .
Dinsdag. Het blijkt niet eenvoudig om binnen het VNG-gebouw mensen te vinden om echt mee samen te werken. Ze willen wel, maar ze zijn te druk, mogen niet of kosten geld. De laatste categorie is veel groter dan ik had gedacht: de Willemshof blijkt een soort bedrijfsverzamelgebouw vol met externen, zzp-ers en gedetacheerden. Veel daarvan betalen een flinke huurprijs (‘werkplektarief’) en vragen ook een flinke prijs als je wilt samenwerken. Een goed gesprek met een ‘collega’ blijkt achteraf een acquisitiegesprek met een zelfstandige… Dat wordt nog lastig samenwerken.
Hoe kom je erachter wat bewoners echt bezig houdt? Journalist Frank rijdt al jaren met zijn camper (de Buzz) door Gelderse dorpen en wijken om in gesprek te komen. De afgelopen tijd stond de camper in Rivierenland voor het DC-experiment ‘De dijk is voor ons allemaal’. Daar bleek bijvoorbeeld dat de ervaringskennis van omwonenden essentieel is bij grote infrastructurele projecten. De Buzz haalt die kennis op, een vorm van burgerjournalistiek.
Woensdag hebben we een gesprek met Nienke van het OTAV, een pool met mensen die gemeenten ondersteunt bij vragen over asielzoekers en vluchtelingen. Gaat de Democratic Challenge zich daar nou ook al mee bezighouden? Waarschijnlijk wel ja. We vinden verschillende aanknopingspunten: hoe organiseer je een democratisch proces/bijeenkomst? kunnen we uit ons netwerk participatie-experts vinden voor de OTAV-pool? welke vernieuwende lokale experimenten kunnen we vinden? wat kunnen we leren van de goede voorbeelden, maar ook van de fouten die in het verleden zijn gemaakt bij vergelijkbare processen? welke rol kunnen initiatieven van burgers hierbij spelen? We spreken af om mee te doen aan een brainstorm van het OTAV.
Donderdag komt Edgar van Qoin praten over de opkomst van lokale munten in Nederland. Liesbeth Spies (de Alpha in Alphen ad Rijn) en de bgm van Tholen (de positoo) zijn enthousiast maar er is ook grote terughoudendheid. Edgar heeft een handleiding gemaakt waarmee vanuit het sociaal domein (WMO, ruildiensten) en vanuit het economisch domein (lokale ondernemers) is geëxperimenteerd. Zelf een multinational als Mars is ermee bezig omdat ze zien dat er alternatieve geldsystemen nodig zijn in tijden van economische crisis. Is dit vooral iets voor hippies of is dit de toekomst? Welke gemeenten durven te experimenteren?
Vrijdag. Designthinking is hip, maar wat is het eigenlijk? De Democratic Challenge is bedacht/gemaakt samen met designers/makers, we hebben 3 DC-experimenten over Design Democracy en binnen de VNG wordt gewerkt aan een zgn Ontwerphuis. Allemaal manieren om op een andere, creatieve, open manier met (beleids)vraagstukken om te gaan. Het is een werkvorm, een creatieve ruimte, een ontmoeting tussen beleidsmensen en ontwerpers/makers, een manier van doe-denken, een proces… Niet te lang over praten, gewoon doen, ervaren en ontdekken wat het voor jou kan betekenen.
BZK is stelselverantwoordelijk en de gemeente is systeemverantwoordelijk. Mooie woorden, maar wat betekent dat in praktijk? Het gemeentebestuur als verantwoordelijke voor het lokale democratische systeem, maar ook aanjager van lokale democratische processen, checks&balances en misschien wel democratische ervaringen en vaardigheden? Met de burgemeester als ‘hoeder’ van de lokale democratie en de gemeenteraad als bewaker van democratische processen… Vrijdag spreek ik hierover met Rein Zunderdorp, oa directeur van het vml Forum Democratische Ontwikkeling, FDO, een inspiratiebron en voorloper van de Democratic Challenge.
