Waarom levert jouw experiment een bijdrage aan dit thema?
Democratie gaat niet alleen over het feitelijk kunnen kiezen, maar ook over betrokken zijn bij en kennis hebben van hetgeen gekozen moet worden. Bij Create your own SPACE-S is betrokkenheid het kernwoord.
1. Concreet experiment
Bij de nieuwbouwwijk Create your own SPACE-S kortweg SPACE-S, zijn alle beslissingen over samenleven, publieke ruimte, stedenbouw, architectuur, budgetverdeling, beheervraagstukken, etc gemaakt door de toekomstige bewoners, in overleg met en gefaciliteerd door de woningbouwcorporatie en op de achtergrond de gemeente. De betrokken bewoners gaven een andere kijk op essentiële onderdelen van het wonen, waarmee ze samen met luisterende professionals de wijk vorm hebben gegeven. Alle beslissingen werden gemaakt tijdens collectieve bijeenkomsten. Deze bijeenkomsten werden voorbereid door de corporatie in samenwerking met bewoners. Het was nooit nodig om te stemmen, omdat je met elkaar de keuzes had gemaakt, en iedereen zich bewust was van de afwegingen en consequenties. Betrokkenheid en meedoen geeft een garantie voor juiste keuzes. Het was ook niet nodig dat iedereen altijd aanwezig was. Je wist dat anderen met elkaar ook de doordachte afweging konden maken die representatief was voor de groep.
Op www.space-s.nl en www.facebook.com/space040 is alle informatie te vinden over het project. Create your own SPACE-S gaat een nieuwe fase in. In de periode november 2016 – maart 2017 worden de woningen opgeleverd en dan is het ontwerp-, ontwikkel- en bouwproces afgerond. Voor de daaropvolgende woonfase zijn de bewoners op zoek naar het verder doorzetten van deze gedachte naar een aangepaste werkvorm. Het verschil is dat de faciliterende rol van de corporatie op een andere manier ingevuld gaat worden, namelijk minder intensief en meer naar de achtergrond. Het experiment dat we willen inzetten is te definiëren als volgt: Er worden drie verschillende werkvormen parallel ingezet, gekoppeld aan een thema dat past bij de fase. Vervolgens worden de drie werkvormen geëvalueerd, waarbij de criteria zijn: 1 mate van betrokkenheid, en 2 mate van gedragen besluiten.
Werkvorm 1: Stichting, Bestuur, werkgroepen, ledenvergadering. Thema: hoven en daktuinen, onderhoud.
Werkvorm 2: Going concern. Maandelijkse bijeenkomst waarin 1 projecten worden bedacht en vraagstukken worden besproken, en 2 keuzes van de samen bedachte projecten worden voorgelegd ter besluitvorming. Thema: gemeenschappelijke ruimtes en activiteiten.
Werkvorm 3: E-Space. Via buurtapp en online buurtplatform (is reeds in outline opgezet door bewoners) worden vraagstukken besproken en keuzes gemaakt. Thema: dagelijks beheer, schoonmaak, etc.
Na evaluatie wordt gekeken welke werkvorm of combinatie van werkvormen de meeste waardering krijgt. Dit gebeurt na een jaar nadat iedereen er woont, dus voorjaar 2018.
2. Lokaal karakter
Eindhoven, Strijp-S, binnen het wijkje SPACE-S. Hier zijn 402 woningen (lofts, appartementen, studentenwoningen) en 21 werkruimtes (deels gekoppeld aan de woningen), vier gemeenschappelijke ruimtes, en 9 gemeenschappelijke hoven en daktuinen. Het gaat om buurtdemocratie en hoe de buurt zich
3. Vernieuwing van lokale democratie
De vernieuwing zit bij Create your own Space-S niet in de manier van stemmen, maar in de betrokkenheid. Het levert een gevoel van ‘we moeten er samen uitkomen’ op. Dat lukt ook altijd. In de huidige samenleving lijkt polarisatie in de politieke processen (op alle schaalniveaus) steeds vanzelfsprekender te worden, terwijl mensen dat eigenlijk niet willen. Ze willen juist wél samenleven, samenwonen, samen keuzes maken, en ook keuzes maken waar de ander het mee eens kan zijn. De organisatie wordt hiermee platter, menselijker, en niet afhankelijk van een paar individuen.
4. Duurzame impact
Vanuit bewoners: Van stemmen naar betrokkenheid en meedoen.
Vanuit overheid/woningbouwcorporatie: Van aanbodgericht ontwikkelen en beheren naar luisteren en faciliteren.
5. Grootste uitdaging
1 Voldoende kennis ontwikkelen voor de verschillende werkvormen, en eventueel aanvullen met andere vernieuwende concepten die uitgaan van betrokkenheid.
2 De werkvormen alle drie in gang zetten, waarbij de corporatiemedewerkers een stap terug zetten, terwijl alle bewoners druk zijn met verhuizen, werken, studie, leven.
6. Ondersteuningsvraag
1 We zijn altijd op zoek naar vernieuwende concepten die uitgaan van betrokkenheid. Hier zit onze kernvraag: kennis, inspiratie, referenties, bij voorkeur in Nederland (ivm bezoekmogelijkheid).
2 Minder belangrijk maar mogelijk hebben jullie ideeën: We vinden niet per se dat alles gratis hoeft te zijn. Als de betrokkenheid van iedereen wordt vergroot door ergens professionele krachten als ondersteuner in te kunnen huren dan is dat geen zwaktebod. Zeker in een tijd waarin we de transitie moeten maken naar een faciliterende overheid is er daarin nog veel te onderzoeken en mogen daar nog fouten worden gemaakt. Eventuele fondsen die kunnen bijdragen aan deze transitie en het laten slagen van de volgende fase van Create your own Space-S willen we graag aanschrijven.
Welke partijen van binnen de gemeente zijn betrokken bij het experiment?
Woonbedrijf, en in mindere mate Gemeente Eindhoven, Futuris, Regionale huismeester
