Kernradenmodel

Thema(s):
Regionale democratie

Waarom levert jouw experiment een bijdrage aan dit thema?

In het Land van Cuijk werken 5 gemeenten samen. Ze hebben een lastig proces achter de rug om tot een gezamenlijke verkenning van de bestuurlijke toekomst te komen. Dit vanwege een discussie over het wel of niet onderzoeken van de variant van bestuurlijke fusie. De ontstane impasse komt voort uit de uiteenlopende ambities om het lokale (nabijheid) te behouden en gelijktijdig een veerkrachtig (regionaal) bestuur te krijgen en alle voordelen van opschaling bereikt kunnen worden.

Door te experimenteren met een Kernradenmodel (de nieuwe gemeenteraad van het Land van Cuijk bestaat uit raadsleden die per kern gekozen worden) kan deze bestuurlijke impasse doorbroken worden.

1. Concreet experiment

Kernradenmodel past niet in het huidige (wettelijke) kiesstelsel. Voor het Land van Cuijk kan het een maatwerkoplossing zijn die de impasse kan doorbreken. Daarom het aangaan van een experiment.

In het Land van Cuijk wordt één burgemeester aangesteld, één gemeenteraad gekozen en één college draagt zorg voor het dagelijks bestuur. De gemeenteraad wordt samengesteld uit raadsleden van de 5 kernraden, die per kern de aansluiting houden tussen het lokale en het regionale. De betrokkenheid van burgers bij het besturen van hun eigen kern wordt hiermee vergroot en geeft ruimte voor een andere democratie. De ambitie kan dan zijn om dit democratische proces zodanig in te richten dat er sprake is van een continue proces van dialoog tussen inwoners, instellingen, bedrijven en de gemeente. Een belangrijke voorwaarde is dat er een directe koppeling is tussen het gekozen bestuur en de kern waar die betrokkenheid wordt gevoeld.

2. Lokaal karakter

Het experiment van een Kernradenmodel draagt bij aan het zoeken naar de beste democratische legitimatie bij de regionale samenwerking tussen 5 gemeenten in een grote en diverse regio. Er ontstaat vernieuwing in het denken hoe lokale democratie vormgegeven zou moeten worden in het spanningsveld van enerzijds schaalvoordelen en anderzijds nabijheid van bestuur en burgers.

3. Vernieuwing van lokale democratie

Het kernradenmodel is vernieuwend omdat het een tussenvorm is, die in het wettelijke kiesstelsel niet voorkomt. Wellicht ook niet blijvend zou moeten passen. Maar daarom juist het experiment. De bestuurlijke impasse kan hiermee doorbroken worden. De dialoog tussen inwoners, instellingen, bedrijven en de gemeente staat centraal. Die krijgt vorm in een lokale agenda voor de verschillende kernen. Veel meer dan voorheen is er makkelijk en veel meer contact te maken met bestuurders. We verwachten dan ook meer kwaliteit van ons lokale bestuur. Het bestuur moet echter wel dichtbij de burger opereren om de kwaliteit van de informatie uit de burgerij goed te kunnen beoordelen. Dit kan met het Kernradenmodel.

4. Duurzame impact

Experimenteren met een kernradenmodel kan niet alleen in het Land van Cuijk, maar ook bij andere regio helpen waar herindeling naar een grote gemeente als een bedreiging voor de lokale democratie wordt gezien. In welke mate daar cultuur- of systeemveranderingen uit voortkomen zou onderzocht moeten worden.

5. Grootste uitdaging

De grootste inhoudelijke opgave voor het experiment is het op de juiste manier voor het voetlicht brengen van de gemeenteraden in het Land van Cuijk. Een waardevrij experiment waarvan alle aspecten goed zijn onderzocht en doordacht. Het kan als een vliegwiel in de samenwerking gaan werken.

6. Ondersteuningsvraag

De belangrijkste vraag is de ondersteuning om te komen naar erkenning van het Kernradenmodel als experiment. Dat betekent ondersteuning middels expertise (wat is de werkelijke betekenis voor de lokale democratie) exposure (eigenaarschap bij de gemeenteraden) en toegang tot regelruimte binnen de kieswet.

 

Contact

1 reactie

  • Toon Cornelissen zegt:

    Het artikel wekt de indruk dat de raden met dit experiment hebben ingestemd. Dat is niet het geval. In de tweede helft van 2016/begin 2017 vindt een verkenning plaats naar de voor het Land van Cuijk best passende vorm van duurzame samenwerking, van zelfstandig blijven tot een bestuurlijke fusie. Innovatieve bestuurlijke varianten daartussen behoren tot de mogelijkheid om nader belicht te worden.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *