Vernieuwend
Burgers hebben niet alleen vaak geen goed beeld van hoe de gemeente werkt, ze willen er eigenlijk liever niets mee te maken hebben is het beeld dat Evelien Tonkens schetst in de Montessori-democratie.
Organisaties huren iemand in om contact te maken en houden met het bestuur. Het is een vak apart. De individuele burger kom daar vaak niet toe omdat er tijd en energie voor moet hebben, als je al op het idee komt. Een passant is ook minder effectief dan een bekende.
Er staan op petities.nl allerlei petities die nooit aan een gemeenteraad of het parlement zijn overhandigd. De petitie is op het web gezet en daarmee ‘over de schutting gegooid’. Vanuit de politiek geredeneerd moet een burger zich wel melden om gehoord te worden. Daar is doorgaans wel wat vasthoudendheid bij nodig. De raad of het parlement heeft het druk (volksvertegenwoordigers zijn bij veel zaken oppervlakkig betrokken). Bestuurders hebben vaak zelf al meer ideeën dan budget en ambtenaren zijn gespecialiseerd en neutraal, want dat is rechtvaardig. Als je dit al weet, hoe kan je daar doorheen breken als eenvoudige burger? Door stampij te maken in de media, een organisatie opzetten en er veel tijd in stoppen.
Het kan eenvoudiger. Een grote groep burgers kan wel gezamenlijk een lobbyist inhuren door even met de pet rond te gaan. Ze hebben een specialist nodig die de weg weet op het gemeentehuis, ingangen heeft op allerlei niveau’s, weet wat er speelt, weet welke rapporten over het onderwerp in welke lades liggen te verstoffen, welke relevante moties aangenomen zijn maar nooit ten uitvoer zijn gebracht etc. Die zijn er, maar ze werken alleen voor organisaties.
Waar staan jullie nu?
Petities.nl heeft zich op uitnodiging van de burgemeester van Almelo op 17 november gepresenteerd aan de kerngroep ‘initiatieven’ uit de gemeenteraad. De conclusie was dat heel veel initiatieven die in Almelo naar boven komen zich goed kunnen organiseren als petitie. Daarmee kan dan het draagvlak en de organisatiegraad worden aangetoond. Want als zelfs een petitie niet lukt, wat is het initiatief dan waard?
Om dit te stimuleren is het goed om (gratis) een petitieloket op Petities.nl te nemen als Almelo. Daarna kunnen initiatieven zelf besluiten om een crowdfunded lobbyist in te huren. Menig raadslid zag het wel zitten om in contact te komen met een professionele vertegenwoordiger ingehuurd door een groep burgers.
Petities in combinatie met een professional zal meer structuur en duidelijkheid aan initiatieven uit Almelo geven is de verwachting. Het dilemma is dan wel dat je spontaan opkomende initiatieven dan eerst weer ‘met huiswerk’ terug moet sturen: “schrijf uw initiatief publiekelijk op als petitie en verzamel steun”, terwijl je als raadslid initiatieven graag ook gelijk wil omarmen. Maar worden ze niet beter als ze een beetje ‘tegengas’ krijgen? De praktijk moet het uitwijzen.
Impact
Als dit een keer gelukt is en in de publiciteit komt, dan zal het een grote impuls geven aan burgers die iets willen bereiken. De bereidheid om een tientje te doneren om een lobbyist in te huren neemt toe, de beroepsgroep van dergelijke lobbyisten (ex-raadsleden) zal groeien als er een markt ontstaat buiten de organisaties als klant.
Overdraagbaar
Omdat het gekoppeld is aan petities.nl (maar ook door iedereen overgenomen kan worden) zal het overdraagbaar zijn voor willekeurig welke gemeente. Alle gemeenten zitten namelijk in de lijst ontvangers van petities. Maar ook provincies, waterschappen en andere overheden.
Voor de overdraagbaarheid moet de eerste ervaring goed gedocumenteerd worden. Wat petities.nl wordt het in software vorm gegeven zodat iedereen het opnieuw kan gebruiken.
