Heuvelrug Raadsaanpak

Waarom levert jouw experiment een bijdrage aan dit thema?

Het experiment leidt tot:

– verhoogde betrokkenheid van de inwoner bij de gemeente

– gebruik maken van de kwaliteiten, expertises en ervaringsdeskundigheid van de inwoners

– verhoogd draagvlak voor de besluitvorming

– betere sfeer in de vergaderingen

– transparantie van de besluitvorming

– duidelijkheid over waar de informatie samenkomt en daadwerkelijk de keuzes worden gemaakt

1. Concreet experiment

Verbetering samenwerking binnen de raad en van de raad door:

– het bereiken van een raadsprogramma op basis van consent (geen deelnemer heeft een overwegend bezwaar),

– de nieuwe opzet van de vergaderwijze van de Raad (het bob-model), waarbij

(1) toespreken door inwoners is vervangen door gesprek;

(2) alle deskundigen en betrokkenen, inclusief behandelend ambtenaar, aan gesprek meedoen

(3) flexibiliteit: gespreksvorm die past bij het onderwerp, fase van besluitvorming en rol van betrokkenen

(4) pas in laatste instantie over de resterende meningsverschillen het politieke debat ontstaat.

– ontwikkelen en implementeren van een gezamenlijke besturings- en managementfilosofie waardoor:

(1) college, raad, organisatie en inwoner worden ingezet en gerespecteerd in hun toegevoegde waarde aan de besluitvorming;

(2) bij belangrijke dossiers we vooraf contact met elkaar hebben hoe de rolverdeling is en hoe het proces gaat verlopen.

2. Lokaal karakter

De Heuvelrug Raadsaanpak kan uitgevoerd worden in elke gemeente, bij het interactief bereiken van gedragen besluiten en het bevorderen van de effectiviteit van de Raad (en het gehele bestuur van de gemeente).

3. Vernieuwing van lokale democratie

In de Heuvelrug raadsaanpak houdt de Raad de representatieve rol. Hij is de regisseur van het proces, bepaalt de kaders en bewaakt of het deelnemers in het proces zich houden aan de uitgangspunten en omgangsregels van het proces. Uiteraard blijft de raad ook als formele eindbeslisser in positie. Vernieuwend is de manier waarop voorstellen aan de raad worden voorbereid, in de raad (zie onder 1) en in de voorbereiding van het raadsvoorstel. Concrete recente voorbeelden:

– een door loting geselecteerde groep van inwoners denkt mee over het gemeentelijk veiligheidsbeleid (110 aangeschreven, na twee zittingen groep van ca. 35 inwoners)

– voorstel voor het revitaliseren van de buurtfunctie van een cultuurhuis (DeBinderBindt) waarbij een kring/werkgroep van betrokkenen, deskundigen, ambtenaren, en raadsleden samen in een creatief proces de mogelijkheden verkennen en gezamenlijk met consent een oplossing hebben bepaald. Die oplossing is voorgelegd aan de Raad, die na toetsing op de kaders met consent heeft besloten voor die oplossing.

– Participatiebeleid waarbij de focus niet ligt op de vorm van de participatie, maar op een omgevingsanalyse met inventarisatie van betrokkenen en de mate van betrokkenheid.

4. Duurzame impact

De Heuvelrug Raadsaanpak is een combinatie van een structuur- en cultuuraanpak die elkaar onderling versterken. De structuurwijziging voor de werkwijze van de raad is ingegaan februari 2015, de basis voor de op verbinding en samenwerking gerichte aanpak is in 2014 al vóór de verkiezingen gelegd. Daarnaast is het zeer belangrijk dat de betrokkenen ook handelen in het gedachtengoed van de aanpak. Dus ook bereid zijn de andere echt serieus te nemen (te luisteren). De consentbesluitvorming ondersteunt hier bij. De vergaderstructuur is blijvend veranderd en de raadsleden geven aan dat de onderlinge sfeer en besluitvorming verbeterd is. Ook de burgertevredenheid is toegenomen. Bij de evaluatie van twee jaar raadsprogramma is de wens uitgesproken in 2018 op vergelijkbare wijze tot een samenwerking te komen.

5. Grootste uitdaging

Wat is de komende maanden de grootste inhoudelijke opgave voor het experiment?

De grootste uitdagingen:

* Betrokkenheid inwoners bij raadsbijeenkomsten: volle zalen is geen doel, maar de raad wil betrokkenen graag op een bevredigende manier bij de gesprekken betrekken. Dat lukt goed met de mensen die nu komen, maar er zijn ook categorieën inwoners voor wie die drempel kennelijk nog erg hoog is.

* Bijdrage aan de discussies in de raad wordt meer op inhoudelijke merites beoordeeld, er wordt gezocht naar verbinding en gedeelde standpunten. Hierdoor kan het lastig worden een aan de fractie toe te rekenen resultaat zichtbaar te maken voor de achterban.

6. Ondersteuningsvraag

• De HeuvelrugAanpak zou voor verdere ontwikkeling en toetsing toegepast moeten worden in meerdere gemeenten. Dan is vergelijking mogelijk en kan de methode zich versterken en verbeteren.

• Verbreding van het palet van toegepaste vergader- en gespreksvormen

• Meer ervaring opdoen met de effecten van besluitvorming op basis van Consent in het openbaar bestuur

Welke partijen van binnen de gemeente zijn betrokken bij het experiment?

College, Gemeenteraad, Ambtenaren,

Welke partijen van buiten de gemeente zijn betrokken bij het experiment?

Inwoners, Bedrijven en Organisaties, deskundigen qua inhoud en methodiek