Als wij aan lokale democratie denken dan denken we aan zeggenschap, bestuurlijke participatie, vertegenwoordiging, besluitvorming en vooral financiën. Als burger hebben we nog maar weinig zicht op de constante veranderingen binnen de lokale overheid. Onbegrijpelijke taal, weinig transparantie, doorgeduwde beslissingen zonder de burger vooraf te consulteren. Zelfs de adviesorganen worden zelden tot niet aangesproken. Dit resulteert in selectieve bestuurlijke participatie. Kleine groepen met de juiste kennis kunnen invloed uitoefenen op de lokale democratie. Steeds minder mensen gaan naar de stembus en de klachten en ontevredenheid stapelen zich op. De vraag is zelfs of we nog wel van een democratie kunnen spreken.
Met het platform Kiesbelasting wensen wij meer transparantie in de gemeentelijke budgetten en begroting. Kiesbelasting is een e-platform dat enerzijds de gemeentelijke uitgaven in kaart brengt en de bewoners de mogelijkheid geeft om hun eigen gemeentelijke belasting te controleren door zelf te kiezen waar hun belastinggeld aan wordt besteed. 10% van het totale bedrag mag vrij besteed worden aan een gemeente domein(en) naar keuze. We willen inwoners er echter ook bewust van maken wat er gebeurt als er geen belasting betaald wordt.
Met de kiesvrije 10% van de belasting kunnen bewoners via de ‘het vernieuwerslab’ stemmen op projecten, ideeën etc. van burgers, marktpartijen of de lokale overheid. Hiermee zorgen we ervoor dat niet een keer in de vier jaar wordt gekozen wat belangrijk voor ons is maar gedurende het hele jaar. Deze 10% maakt het mogelijk nieuwe innovaties, initiatieven en ideeën voor maatschappelijk vraagstukken te financieren en te ontwikkelen.
Naast het online platform Kiesbelasting dat zich richt op stadsniveau willen we ook ‘labs’ inrichten op buurt niveau waarbij de financiële gelden voor een bepaalde buurt gezamenlijk worden begroot.
Dit plan vernieuwt de lokale democratie door enerzijds de (volledige) gemeentelijke budgetten inzichtelijk te maken, bewustwording te creëren waar ons gemeentelijke belasting aan wordt besteed, de dialoog aan te gaan met burgers en de overheid over de verdeling van de begroting, gedurende het hele jaar te kiezen welke ideeën belangrijk voor jou zijn, participatie op een laagdrempelige manier te stimuleren, te versimpelen, en innovatie te stimuleren voor het bedenken en oplossen voor maatschappelijke vraagstukken.
Vernieuwend
Wij vinden Kiesbelasting vernieuwend voor de context waar het zich zal gaan afspelen, namelijk binnen de gemeente Heerlen. De burger voelt geen tot nauwelijks affiniteit met de keuzes die worden gemaakt door de lokale overheid. Met kiesbelasting proberen we dit draagvlak en de bewustwording te creëren. Kiesbelasting heeft veel weg van de de genoemde initiatieven op de website van Democratic Challenge; burgerbegroting Antwerpen en Oldenbroek. Echter willen wij ook de volledige begroting transparant maken en hier de dialoog over opzoeken door alle burgers de keuze te geven waar 10% van hun geld aan wordt besteed. In Antwerpen wordt nagedacht over aan welk domein geld moet worden besteed. Wij geven bewoners ook echt de kans om met ideeën te komen voor dit domein en te bepalen waar geld aan wordt uitgegeven. Wij kijken ook naar voorzieningen en wensen op buurtniveau door bewoners zelf een begroting te laten opstellen voor vernieuwing in hun buurt. Alle keuze die gemaakt worden zullen online worden gemonitord waardoor inzichtelijk wordt gemaakt voor de lokale overheid waar interesse van bewoners naar uit gaan en waar ook niet.
Impact
Dit project zal impact hebben op de volgende manieren:
– Meer bestuurlijke participatie en maatschappelijk participatie omdat bewoners zelf de mogelijkheid krijgen initiatieven aan te dragen en hier op te stemmen/te begroten.
– Inzicht en bewustwording in financiën/gemeentelijke begroting.
– Betrokkenheid en vertrouwen creëren tussen de verschillende stakeholders
– Co-creatieve democratie
– Stimulans van vernieuwende ideeën en innovaties voor maatschappelijke vraagstukken
– Publiek debat
– Versimpelen van beleidstaal en democratie
Overdraagbaar
Kiesbelasting is gemakkelijk schaalbaar omdat het een online platform is. De ervaringen zijn overdraagbaar omdat ze tegelijkertijd ook gemonitord worden.
