Waarom levert jouw experiment een bijdrage aan dit thema?
Dit experiment beoogt een nieuwe werkwijze van de gemeenteraad. In de nieuwe situatie is een betere scheiding aangebracht tussen dialoog, debat en besluitvorming, verdeeld over drie of vier donderdagavonden per maand. In de dialoogfase gaat de raad in gesprek op locatie om op te halen en uit te wisselen. Ook krijgen inwoners de mogelijkheid om thema’s aan te dragen die zij belangrijk vinden. Debat vindt plaats in de raadszaal. Nog maar eens per maand vindt een besluitvormende raadsvergadering plaats. In de nieuwe werkwijze wordt een deel van die besluitvorming ook digitaal gedaan. Daardoor kan de raad maatschappelijker en efficiënter werken en vermindert dit de werkdruk van raadsleden. In het politieke seizoen 2016/2017 wordt met deze werkwijze geëxperimenteerd (pilot) zonder het Regelement van Orde aan te passen.
1. Concreet experiment
De gemeenteraad van De Wolden gaat vanaf 1 september 2016 anders werken. Dialoog, debat en besluitvorming worden dan beter gescheiden en vinden niet meer gelijktijdig plaats. De raad wil vooraf aan besluitvorming meer en beter in gesprek met inwoners en andere belanghebbenden over belangrijke thema’s. Er komt meer ruimte voor dialoog door werkbezoeken en vergaderen op locatie. Daarnaast komt er meer ruimte voor debat, waarbij ook steunfractieleden een rol kunnen vervullen. Besluiten die hamerstukken zijn worden digitaal afgehandeld en er wordt meer gewerkt met stemverklaringen. Ook gaat de raad themagericht werken per kwartaal. Zo staat het eerste kwartaalthema in het licht van de evaluatie van de regeling Initiatiefrijk De Wolden, een regeling waarbij maatschappelijke initiatieven max. €100.000,- aan gemeentelijke bijdrage ontvangen. Hiervoor had de raad € 1.000.000 beschikbaar gesteld in het kader van overheidsparticipatie. Al 30 projecten zijn gehonoreerd.
De dialoogfase is ingevuld met ontmoetingen in de vorm van gestructureerde gesprekken als raad met diverse maatschappelijke initiatiefnemers op locatie. Op basis hiervan en de informatie van het college wordt het debat gevoerd en vindt uiteindelijk de besluitvorming op een andere avond plaats. Inwoners kunnen ook zelf thema’s aandragenZie ook de meegestuurde infographic en het nieuwsbericht voor krant en site.
2. Lokaal karakter
Zoals duidelijk gaat het om de vernieuwing van het werken van de gemeenteraad van De Wolden.
3. Vernieuwing van lokale democratie
Met deze nieuwe werkwijze beogen we de formele democratie in de gemeenteraad meer te laten aansluiten bij wat er in de samenleving speelt, de participatieve democratie. De raad gaat de boer op en in dialoog (fase
1) om zich te voeden op verschillende thema’s. Om daarmee vraagstukken te verhelderen. Daarvoor is het ook belangrijk dat ook met anderen dan de reguliere groepen als dorpsbelangen, contacten worden gelegd. Inwoners kunnen daarnaast ook zelf thema’s aandragen. Of we daarvoor een G1000 moeten organiseren weten we niet, wel is het idee om ook bijeenkomsten te organiseren waarmee de raad actief op zoek gaat naar wat speelt in de samenleving.
4. Duurzame impact
Betere scheiding tussen dialoog, debat en besluitvorming. Het betreft een systeem- en cultuurverandering. De raad wil meer aansluiten bij de samenleving, en tegelijkertijd ook effectiever vergaderen door debat- en besluitvorming te scheiden. En door het werken met digitale besluitvorming. Dit vraagt ook een andere houding en vaardigheden van raads- en collegeleden alsook de ambtelijke organisatie en de raadsgriffie.
We beogen een structurele verandering van de werkwijze: dit politieke seizoen 2016-2017 proefdraaien (pilot) en daarover een evaluatie. Naar aanleiding daarvan bepalen of en hoe de nieuwe werkwijze kan worden vastgelegd in het Reglement van Orde.
5. Grootste uitdaging
Uitdaging is dat iedereen (raad, college, ambtelijke organisatie, raadsgriffie, omgeving) vanuit die focus (punt 4) werkt en denkt. Omdat de raad van De Wolden sinds 1 januari 2015 te maken heeft met één ambtelijke samenwerkingsorganisatie (SWO), bestaande uit ambtenaren van De Wolden (plattelandsgemeente) en Hoogeveen ((voormalige industrie)stad), is het ook spannend of de SWO twee gemeentebesturen die zo verschillend zijn, wil en kan bedienen.
6. Ondersteuningsvraag
1. Op welke wijze kan de gemeenteraad als geheel zo optimaal mogelijk dialoog voeren met de inwoners en andere belanghebbenden (fase 1), zonder dat er wordt gepolitiseerd?
2. Randvoorwaardelijke ondersteuning; hoe een zo optimaal mogelijk samenspel te krijgen tussen college, organisatie en raadsgriffie om deze nieuwe werkwijze te laten slagen. Dit in het licht van dat de raad en de burgers nog meer opdrachtgevers worden die flexibel opereren, en college/organisatie meer volgend zijn. Wat is daarvoor nodig en eventueel beschikbaar?
3. Welke nieuwe vormen van raadscommunicatie past bij deze nieuwe werkwijze en hoe slim in te zetten? (voorbeelden in het land over slimme vormen, wat past het beste bij welke fase, etc). Zie ook ons communicatieplan dat we gebruiken voor de implementatie van de nieuwe werkwijze.
Welke partijen van binnen de gemeente zijn betrokken bij het experiment?
gemeenteraad; college; ambtelijke organisatie;raadsgriffie
