In het kader van onze maatwerkbijeenkomsten, stond er afgelopen maand een workshop Deep democracy op de agenda. Deep democracy is een visie en methode, ontwikkeld in Zuid Afrika, in de nadagen van de apartheid. Deep democracy draait om het het verzamelen van alle invalshoeken, dus ook die van de minderheid. Op die manier benut je het potentieel van de groep of het individu optimaal. Deep democracy stelt een inclusieve cultuur voor waarin iedereen tot zijn recht komt. Alle expertise en talent worden benut. Deep democracy gaat bij het verkennen van alle invalshoeken actief op zoek naar de afwijkende mening. Het meenemen van deze mening verrijkt het besluitvormingsproces, helpt spanningen en conflicten op te lossen en maakt daarmee duurzame beslissingen mogelijk. Het is dus niet voor niks dat veel experimenten zich hebben opgegeven voor dit maatwerktraject! Creatieve processen en besluitvormingsprocessen komen vaak terug binnen de DC-experimenten.
Het doel van de kennismakingsworkshop Deep democracy was om te inspireren, kennis te vergroten, en tools mee te geven die direct toepasbaar zijn in de praktijk. De workshop is een kennismaking met de visie en methodiek Deep democracy. De dag begon met een check-in, daarna was het tijd voor een stukje theorie, waarbij vier stappen werden uitgelegd:
- Scherpstellen van principes (geen monopolie op de waarheid, leren van elkaar en samenwerking naar een oplossing).
- Twee kanten (zeg alles, eerste kant A, dan kant B, iedereen geeft voor- en tegenargumenten).
- Wat heeft geraakt, waar sla je op aan?
- Wat neem je mee in de toekomst, wat is het besluit?
Na de theorie vond er een gesprek op voeten plaatst. Gesprek op voeten? Ja, een gesprek waarin je door je voeten te gebruiken je standpunt over een stelling duidelijk maakt. Je verplaatst je namelijk in de ruimte waar het gesprek plaatsvindt en maakt op die manier letterlijk je positie ten opzichte van de stelling zichtbaar. Stelling was: voor democratische vernieuwing is het belangrijk dat zowel de (lokale) overheid als burgers een paradigmashift maken. Iedereen staat in kring en iemand opent het gesprek door naar voren te stappen en een opmerking te maken naar aanleiding van de stelling. Iedereen die het met het standpunt eens is, gaat achter de persoon staan. Mensen die iets anders vinden gaan ergens anders staan en zeggen hun mening. En zo verder. Het was bijzonder dat er na een halfuur een plek ontstond waar iedereen zich verzamelde. Door naar elkaar te luisteren kwamen mensen dichter bij elkaar.
De gemeente Zeist heeft meteen een vervolg aan de workshop gegeven en heeft met behulp van Deep democracy hun experiment een stap verder gebracht. ‘’De workshop maakte het mogelijk om met elkaar de verdieping op te zoeken. We ontdekten wat er nu precies nodig is in het proces van de Z-battle om de zorgen die door een politieke partij geuit waren weg te halen. Het was een laagdrempelige manier om hiertoe te komen. De winst zat voornamelijk in het gezamenlijk bekijken van beide standpunten, zonder direct te oordelen. Zo kwamen we uiteindelijk tot een mooi voorstel waar iedereen het mee eens was. Dit hadden we echt niet bereikt als we er een ‘standaard’ overleg van hadden gemaakt.’’, aldus Jorieke Vermeulen, trekker van het experiment. ‘’Deze methodiek in de challenge brengen, is wat mij betreft echt een pré!’’
Lees op de website deepdemocracy.nl/ en op www.bureauboelens.nl meer over deze filosofie en methode.
