Jornt’s weekblog – projectleider DC Jornt van Zuylen
Wat doe je als projectleider van de Democratic Challenge zoal? Omdat er achter de schermen te veel mooie dingen gebeuren om niet te delen, schrijf ik wekelijks een korte blog. Staat er iets tussen waar jij ook mee bezig bent, waar je een idee over hebt of waar je mee aan de slag wilt?
Maandag. De derde week bij VNG alweer, het begint te wennen. Het werk verandert eigenlijk nauwelijks, maar we doen het wel met een kleiner team en zonder ondersteuning… We zijn overigens niet de enige nieuwelingen bij de VNG; maandag met een groep van 10 nieuwe VNG-ers een officiële introductiebijeenkomst waarbij we ook kennis maken met de bestuursraad. Jantine Kriens legt uit hoe de VNG in ketens gaat werken. Ik denk dat de Democratic Challenge aan het begin van de keten lokale democratie staat. Eindigt die keten bij nieuwe wetgeving of bij een meer democratische lokaal bestuur en samenleving? Beleidsketen of maatschappelijke keten?
Een programma waar we veel mee gaan samenwerken is Lokale Democratie in Beweging (BZK, VNG en beroepsverenigingen zie www.vng.nl/LDiB). Hiervoor worden de eerste afspraken gemaakt: gezamenlijk deelsessie bij VNG-congres, samen optrekken bij follow-up D1000-initiatieven, een Tijdmaal over democratische vernieuwing en samenwerken aan ondersteuning experimenten mbt ‘lokaal samenspel’. Interessant is ook een voorstel voor een Democratie Naderbij Lab met intervisies en Masterclassen rondom experimenten. Genoeg kansen voor een mooie samenwerking!
Vandaag is de OMOOC over maatschappelijk initiatief gestart. Een nieuwe vorm om online college te volgen over het faciliteren van initiatieven. De reeks start met een college van Boukje Keijzer over Maatschappelijk Aanbesteden, een thema dat volgens mij cruciaal is om bewoners(initiatieven) werkelijk zeggenschap en eigenaarschap te geven bij de inkoop van publieke diensten. Snel kijken: www.omooc.nl
Wat hebben provincies te maken met lokale democratie? Met name Overijssel, Limburg en Noord Brabant zijn actief; Overijssel organiseerde in 2014 zelfs met VvG een congres met de titel: “Haalt de lokale democratie 2030?”. Ik heb een gesprek met de griffier van Zuid Holland, oa over provinciale governance en contacten tussen lokale en provinciale griffiers. Volgend jaar een DC over provinciale democratie?
Dinsdag. De Lochem conferenties zijn weer begonnen: vrijwel alle burgemeesters ontmoeten elkaar de komende maand in een zestal 3-daagse sessies die allemaal op de dinsdagavond beginnen met een informeel diner over democratische vernieuwing. Wij vragen de burgemeesters van Lelystad en Hellendoorn om voor de eerste conferentie iets voor te bereiden over hun DC-experiment. Volgende week die van Breda en Nieuwgein. Een mooie manier om de experimenten onder de aandacht te brengen van de burgemeesters. Welke burgemeesters ziet zichzelf als hoeder van de lokale democratie…?
Oude IJsselstreek was een absolute voorloper als vernieuwer van de lokale democratie. De enige gemeente in Nederland die de afgelopen jaren heeft geëxperimenteerd met een burgervisitatie, een procesakkoord, een burgerjury, een burgerforum en meer. Maar deze zomer ging het mis; een deel van de gemeenteraad vond dat het allemaal te ver ging. De burgemeester en de innovatieve griffier zijn inmiddels afgetreden. Zo gaat dat met innovatie: drie stappen vooruit, en dan weer twee terug… Ik spreek hierover met oud-bgm Hans Alberse, inmiddels een ambassadeur van de DC.
Kritische pers is essentieel voor een levendige democratie; hoe staat het met de lokale pers als tegenmacht van het bestuur? Hierover praten we met Marc Chavannes, sinds deze zomer werkzaam bij de Correspondent. Hij wil de komende tijd lokale democratische vernieuwingen volgen en beschrijven. Dat komt even goed uit voor de DC!
Woensdag. Netdem en Pakhuis De Zwijger organiseren een mooi gesprek over New Democracy met AJ Kruiter, John Grin en Monique Leyenaar. Vanuit de transitiekunde (over regimes en niches) wordt gezocht naar zgn bouwstenen of ontwerp-principes voor een democratische samenleving. Het gesprek met de zaal gaat alle kanten uit maar het lukt toch om de kern te pakken: decentraliseren democratie, subsidiariteit, waardengedreven, lokale experimenten, checks & balances. Allemaal erg herkenbare thema’s binnen de DC. We gaan samen met de organisatoren en een aantal deelnemers een follow-up organiseren.
De VNG Krachttoer gaat ook in 2016 gewoon door. Er zijn lokale maatwerkbijeenkomst gepland in Houten, Waalwijk, de bollengemeenten, Drenthe en Zuid-Holland. Ook wordt de Krachttoer gekoppeld aan lokale experimenten van de Right to Challenge. De krachttoer wordt dit najaar afgesloten met een slotfestival. Maar er is nog ruimte voor in de agenda! Zie www.vng.nl/krachttoer.
Donderdag. Onze eerste DC-ondersteuningsbijeenkomst dit jaar gaat over maatschappelijke effectmeting. Jochum Deuten (‘effecteur’) helpt 7 DC-experimenten adhv de effectenarena met het formuleren van hun maatschappelijke waarde. De experimenten helpen ook elkaar, precies de bedoeling van dit soort bijeenkomsten. Kijk voor info: www.watwerktstudio.nl
De VNG-commissie Bestuur & Veiligheid heeft vorig jaar een bestuurlijke werkgroep moderne democratie ingesteld olv Koos Janssen (bgm Zeist). Voor de DC is deze werkgroep een belangrijke schakel binnen de VNG. Gelukkig is burgemeester Janssen een enthousiaste vernieuwer en nauw betrokken bij de DC. Deze werkgroep organiseert de komende tijd oa regionale reflectiegesprekken over/met publieke functionarissen.
Vrijdag. De NSOB heeft net (iov Raadslid.nu) een verkennend onderzoek gedaan naar burgeraudits als nieuwe vorm van burgerparticipatie, ter versterking van de lokale democratie. In het verlengde van dat onderzoek hebben we een gesprek met de auteur Jorgen Schram over lokale democratische checks & balances. We spreken af dat de NSOB hierover samen met een aantal DC-experimenten en partners de komende tijd een essay gaat schrijven voor de DC.
VoOot is een DC-experiment over open raadsinformatie. Vandaag is de kickoff van een maandelijkse bijeenkomst op de dag na de Haagse gemeenteraadsvergadering. Open voor iedereen!
In Nijmegen is de werkconferentie Zeggenschap 2.0, georganiseerd door een ander DC-experiment: maatschappelijk aandeelhouderschap. Prikkelende presentaties van de klantenraad vd woningbouwcorporatie Woonstad en de cliëntenraad van de Heldringstichting (jeugdzorg). Met ook voorbeelden uit Zweden, GB en Canada waar cliënten aanzienlijk meer invloed hebben dan in NL. Deskundige reflectie van Hein Albeda (zie ook www.heinalbeda.nl/Nijmegen) en goede deelsessies over ‘baas in eigen buurt’ en ‘actiegroep vs participatie’. We spreken af om de voorbeelden te verzamelen en via de DC ook landelijk te verspreiden.
